Besluit  OCMW-raad

Hilde De Graeve, schepen sociale zaken

De wet van 8 juli 1976 betreffende de OCMW’s (in het bijzonder art. 1 en art. 57, §1)

De wet van 4 september 2002 betreffende de toewijzing van een opdracht aan de OCMW’s in de begeleiding en de financiële maatschappelijke steunverlening aan de meest hulpbehoevenden inzake energielevering
De wet van 15 december 2021 houdende maatregelen in het licht van de hoge energieprijzen in 2021

Decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, artikel 78-3° over de bevoegdheid van de OCMW-raad bij de vaststelling van reglementen

Het Energiebesluit van de Vlaamse Regering d.d. 19 november 2010, meer bepaald artikel 5.4.6 tot en met 5.4.10.

Het koninklijk besluit van 30 januari 2019 betreffende de uitbreiding van de maatregel gasconvector

Het koninklijk besluit van 26 december 2022 houdende dringende maatregelen inzake energiesteunen ter bestemming van de doelgroep van de centra voor maatschappelijk welzijn voor het jaar 2022 en 2023

Omzendbrief preventief sociaal energiebeleid van 13 april 2010

Omzendbrief van 23 december 2021 over een éénmalige verhoging van het gas- en elektriciteitsfonds met 16 miljoen euro

Omzendbrief van 23 januari 2023 betreffende een bijkomende toelage van €37 miljoen in het kader van het gas- en elektriciteitsfonds

Beslissing van de raad voor maatschappelijk welzijn van 30 maart 2022 tot vaststelling van het reglement tussenkomst uit het energiefonds

Beslissing van het Vast Bureau van 24 oktober 2023 tot principiële goedkeuring van het aangepast reglement voor participatie en sociale activering.

We ontvangen jaarlijks een subsidie via het Energiefonds voor cliënten met energieschulden. De toelage (via het uniek jaarverslag) varieert jaarlijks tussen de € 7.000 en € 8.500.

Voor 2023  bedraagt deze subsidie € 7.394.  Daarnaast ontvangen we ook een toelage voor gasconvectoren van € 1.750 (bedrag 2023) en een personeelssubsidie voor schuldbemiddeling van € 182.104,80 (bedrag 2023).

Voor 2023 werd dit bedrag nog verhoogd met een bijkomende eenmalige toelage van €11.951,41. Dit bedrag komt er eenmalig bij voor het jaar 2023. 

Om een gelijke verdeling van de middelen over de inwoners met energieschulden te kunnen bekomen, het luik preventieve maatregelen beter bekend te maken en de hiervoor beschikbare middelen aan te wenden, werd vorig jaar beslist om hiervoor een reglement op te maken en te laten goedkeuren.

Het huidig reglement ging in voege op 1 april 2022. Door een aantal wijzigingen in de wetgeving, o.a. op vlak van tussenkomsten voor aankoop van energiezuinige maatregelen was het noodzakelijk om dit reglement aan te passen. De geboden opties voor energiezuinige maatregelen zijn voorbeelden van aankopen die gesubsidieerd kunnen worden. Uiteraard zal de sociale dienst en het BCSD beslissen wat voor welke cliënt de beste optie is. Waar nuttig wordt een energiescan aangevraagd bij Wooneco.

In het aangepast reglement werd ook een doelgroep toegevoegd: cliënten die de minimale levering voor aardgas en/of elektriciteit hebben aangevraagd in de winterperiode en die de eigen bijdrage (bijdrage die Fluvius niet ten laste neemt, 30% van de tussenkomst) niet kunnen betalen.

Het ontwerp van het aangepaste reglement is toegevoegd als bijlage. De aanpassingen aan het huidige reglement zijn geel gearceerd.  Het huidige reglement werd eveneens als bijlage toegevoegd.

Voor het toekennen van steun op basis van het vooropgestelde reglement is het benodigde krediet beschikbaar onder jaarbudgetrekening xxxx/GBB-WELZYN/0900-00/6481050/OCMW/VB/IP-GEEN.
De toelagen vanuit het Energiefonds worden geregistreerd onder jaarbudgetrekening xxxx/GBB-WELZYN/0900-00/7408999/OCMW/VB/IP-GEEN

Bijlagen die integraal deel uitmaken van het besluit

REGLEMENT FINANCIELE TUSSENKOMST UIT HET ENERGIEFONDS

Doelstelling

De OCMW’s kregen bij wet van 4 september 2002 de opdracht om begeleiding en financiële steunverlening te geven aan de meest hulpbehoevenden inzake energielevering. 
Deze wet voorzag in de mogelijkheid om een energiefonds op te richten dat openbare dienstverplichtingen deels of volledig kan financieren.

De dienstverlening van de OCMW’s aan cliënten, die moeilijkheden ondervinden bij het betalen van hun (energie)facturen, maakt deel uit van die openbare dienstverplichtingen.
De meest kwetsbaren hebben het vaak moeilijk om de hoge energiekosten te betalen.
De overheid voorziet middelen ter financiering van deze wettelijke opdracht van de OCMW’s.  

Naast een financiële compensatie, wil het OCMW ook inzetten op een preventief sociaal energiebeleid: cliënten informeren over mogelijke energiebesparing in hun huishouden o.a. onder de vorm van een energiescan en de aankoop van energiezuinige toestellen.

Juridisch kader

• De wet van 8 juli 1976 betreffende de OCMW’s (in het bijzonder art. 1 en art. 57, §1)
• De wet van 4 september 2002 betreffende de toewijzing van een opdracht aan de OCMW’s in de begeleiding en de financiële maatschappelijke steunverlening aan de meest hulpbehoevenden inzake energielevering
• Het decreet lokaal bestuur
• Het Energiebesluit van de Vlaamse Regering d.d. 19 november 2010, meer bepaald artikel 5.4.6 tot en met 5.4.10.
• De omzendbrief preventief sociaal energiebeleid van 13 april 2010
• Koninklijk besluit van 30 januari 2019 betreffende de uitbreiding van de maatregel gasconvector
• Wet van 15 december 2021 houdende maatregelen in het licht van de hoge energieprijzen in 2021
• De omzendbrief van 23 december 2021 over een eenmalige verhoging van het gas- en elektriciteitsfonds met 16 miljoen euro
• Het koninklijk besluit van 26 december 2022 houdende dringende maatregelen inzake energiesteunen ter bestemming van de doelgroep van de centra voor maatschappelijk welzijn voor het jaar 2022 en voor het jaar 2023
• De omzendbrief van 23 januari 2023 betreffende een bijkomende toelage van € 37 miljoen in het kader van het gas -en elektriciteitsfonds

Doelgroep

Inwoners van Lievegem komen in aanmerking voor een financiële tussenkomst in het kader van het energiefonds indien ze voldoen aan één van de volgende voorwaarden:

• de aanvrager heeft in het lopende kalenderjaar recht op maatschappelijke dienstverlening van het OCMW
• de aanvrager heeft moeilijkheden om de gas- en elektriciteitsrekeningen te betalen
• de aanvrager heeft een prepaidmeter of een budgetmeter
• de aanvrager heeft in de winterperiode recht op de minimale levering aardgas en/of elektriciteit en kan de eigen bijdrage niet zelf betalen

Naast de mogelijkheid om zelf een aanvraag in te dienen, kunnen ook andere instanties aanvragers verwijzen (bijvoorbeeld lokale adviescommissie, geïntegreerd breed onthaal …)

Bijkomende voorwaarden:

• om in aanmerking te komen voor een tussenkomst moet de behoeftigheid aangetoond worden op basis van een sociaal verslag en de steunfilter (overzicht van inkomsten en uitgaven)
• de aanvrager engageert zich om een energie- of opvolgscan te laten uitvoeren in zijn woning.

Volgende aanvragers komen niet in aanmerking voor een financiële tussenkomst:

• kamer- of studiohuurders waarvan de verwarming in de huur is inbegrepen of waarvoor de verwarmingskosten forfaitair worden verdeeld onder het aantal inwoners
• aanvragers die niet hun gewoonlijke verblijfplaats in Lievegem hebben; met uitzondering van de aanvragers waarvoor OCMW Lievegem bevoegd is (bijvoorbeeld studenten)
• aanvragers die verblijven in een instelling
• eigenaars van een onroerend goed, tenzij het gaat om de enige eigendom die ze bewonen

Financiële tussenkomst

De middelen van het energiefonds moeten aangewend worden voor:

A.    Een tegemoetkoming inzake de aanzuivering van niet-betaalde facturen

Het OCMW krijgt de mogelijkheid om een deel of het geheel van een schuld te betalen om de aanvrager in staat te stellen op een nieuwe of meer haalbare basis te beginnen.
Er moet op zijn minst sprake zijn van gas- of elektriciteitsrekeningen. Ook andere facturen kunnen in rekening worden gebracht indien dit kan helpen om de situatie van schuldoverlast van de betrokkene te verlichten en hem in een evenwichtige financiële situatie brengt.  Schuldbegeleiding dient immers te vertrekken vanuit een globale aanpak om een duurzaam resultaat te kunnen geven.

Categorieën en bedragen

1. 1.     Aanvragers met een budgetmeter/prepaidmeter elektriciteit en zonder het sociaal tarief voor elektriciteit

• 50% van het opgeladen bedrag in de periode van 1 april tot en met 30 september
• aan te vragen voor 31 december van het lopende kalenderjaar

1. 2.     Aanvragers met maatschappelijke dienstverlening zonder budgetmeter/prepaidmeter elektriciteit en zonder sociaal tarief voor gas en/of elektriciteit

•  25% van de voorschotfacturen voor gas en elektriciteit in de periode van 1 april tot en met 30 september (aan te vragen voor 31 december van het lopende kalenderjaar)
•  50% van de voorschotfacturen voor elektriciteit in de periode van 1 april tot en met 30 september (aan te vragen voor 31 december van het lopende kalenderjaar)

1. 3.     Aanvragers (met of zonder recht op sociaal tarief) die hun (energie)factuur niet kunnen betalen of hun budgetmeter/prepaidmeter niet kunnen opladen

• tussenkomst van maximum € 500 per gezin per kalenderjaar.  

1. 4.     Aanvragers die recht hebben op de minimale levering aardgas en/of elektriciteit tijdens de winterperiode en hun eigen bijdrage niet kunnen betalen.

• Tussenkomst in het deel dat Fluvius niet ten laste neemt.

 De cliënt kan meerdere aanvragen zoals bedoeld in punt 1 tot 4 doen maar steeds met een maximumbedrag van € 500 per gezin per kalenderjaar.

 

 B.    Maatregelen in het kader van een preventief sociaal energiebeleid

Naast deze individuele financiële aanpak biedt de wet ook de mogelijkheid om op een preventieve manier te vermijden dat kosten voor energie blijven oplopen.

 Gepersonaliseerde energiediagnose

De aanvrager van een financiële tussenkomst engageert zich ook om een energiescan (of opvolgscan) te laten uitvoeren in zijn woning. De scan wordt uitgevoerd door Woonwijzer Meetjesland vzw.  De maatschappelijk werker doet een V-test (indien de aanvrager geen klant is bij de sociale leverancier omwille van achterstallige betalingen en/of geen sociaal tarief heeft) en geeft gericht advies bij de keuze van een energieleverancier.

 Energiezuinige aankopen

Aanvragers die energiezuinige aankopen willen doen maar hiervoor niet beschikken over de nodige financiële middelen, kunnen hiervoor een individuele steun aanvragen bij het OCMW.

De maatschappelijk werker bekijkt samen met de aanvrager de mogelijkheden voor korting via de netbeheerder en/of voert een sociaal onderzoek waarin het recht op een individuele steun onderzocht wordt.

Het OCMW kan tegemoet komen in de kosten voor efficiëntere en veiligere toestellen

Bijvoorbeeld:

• tweevoudige meter
• budgetmeter
• aankoop spaarlampen
• aankoop wattmeters
• aankoop van stekkerdozen met schakelaar
• aankoop van een pelletkachel
• aankoop van een spaardouchekop
• aankoop of hulp bij de aankoop van koelkast of wasmachine klasse A+
• aankoop lamp met een lager verbruik

Het OCMW kan tegemoet komen in het toezicht op, het onderhoud of het conform maken van toestellen voor energie

Bijvoorbeeld:

• installatie van een performanter stroomcircuit
• vegen van schoorstenen
• onderhoud van verwarmingsketels

Het OCMW kan tegemoet komen in de vermindering van het energieverbruik

Bijvoorbeeld:

• aankoop van overgordijnen
• isolatie van verwarmingsbuizen
• producten om spleten te dichten onder aan de deuren of rond oud raam- of lijstwerk
• tochthond
• plaatsing van reflectoren
• kamerthermostaten
• thermostatische kranen

Het OCMW kan tegemoet komen in de financiering van werken ter vermindering van de energiekost, zelfs in het kader van ruwbouwwerken.
Dit dient betrekking te hebben op de woonst van iemand van de doelgroep.

Bijvoorbeeld:

• isolatie van daken, muren, vloeren en buitendeuren
• dubbele beglazing en performant raamwerk
• blinden
• isolatie van verwarmingsbuizen
• vervanging van verwarmingsinstallatie
• tussenkomst in de financiële kost van leningen gericht op energiebesparing

Indien de aanvrager recht heeft op de korting van de netbeheerder wordt deze afgetrokken van het aankoopbedrag waarvoor steun wordt gevraagd. 
Het maximumbedrag van deze tussenkomst is € 500 per gezin per jaar en kan gecumuleerd worden met de financiële tussenkomst uit punt A.

Gasconvector

De wijziging ingevoerd door het besluit van 30 januari 2019 voorziet de vervanging van een verwarmingssysteem op elektriciteit of kolen door een gasverwarmingssysteem met hoog rendement.

Deze aanpassing legt de nadruk op het feit dat het OCMW voor de begunstigde een energiealternatief in overweging neemt dat een reële invloed heeft op het energieverbruik en dat in overeenstemming is met het streven naar energieduurzaamheid.

In het kader van de maatregel kan het OCMW steun verlenen voor een maximumbedrag van € 2.000 per woning.

De kosten die voortvloeien uit de installatie kunnen worden ten laste genomen in het kader van deze maatregel of kunnen worden ingevoerd in het kader van het deel dat in artikel 6 voorbehouden is voor preventieve maatregelen.

Bekendmaking

Dit reglement wordt bekend gemaakt op de website van de gemeente, aan team welzijn en aan team financiën en digitaal loket ABB